જીવદયાનો અતિરેક જોખમી

અબોલ જીવોની સામે દયાની અનિવાર્યતા સતત વધી રહી છે, પણ ભારતમાં આ દયાના અતિરેકને લીધે માનવીઓને ભોગવવું પડતું હોવાના કિસ્સા સામે આવતા રહે છે. આમાં ખાસ તો દેશભરમાં શ્વાનોનો આતંક દિવસોદિવસ જોખમી બની રહ્યો છે. નાનાં શહેરોથી માંડીને મહાનગરોમાં શ્વાન કરડવાને લીધે લોકો ઘાયલ થઈ રહ્યા છે અને કેટલાક કિસ્સામાં લોકોનાં મોત થયાંનું સામે આવ્યું છે. કેટલાક કિસ્સામાં તો શ્વાનોએ કુમળાં બાળકોને પણ છોડયા ન હોવાની અરેરાટીભરી ઘટનાઓ પણ સામે આવી ચૂકી છે.

આમ તો ભારતમાં જીવદયાપ્રેમીઓ શ્વાનના રક્ષણ માટે સતત જાગૃત રહેતા આવ્યા છે, પણ હવે આ જીવલેણ બનતી જીવદયાની સામે લોકોનો રોષ વધી રહ્યો છે. મામલો હવે અદાલતો સુધી પહોંચવા લાગ્યો છે. શ્વાનોને જાહેરમાં ખાવાનું આપનારાને હેરાન કરાતા હોવાની અરજી કરનારાની સામે સર્વોચ્ચ અદાલતે સવાલ કર્યો છે કે, તમે શ્વાનોને તમારા ઘરમાં જ ખાવાનું શા માટે આપતા નથી ? હાલત એવી છે કે, શેરીમાં કે માર્ગો પર શ્વાનને ભોજન આપવાથી શ્વાન એક સ્થળે એકઠા થઈને રાહદારીઓની ઉપર હુમલા કરતા થાય છે.  

સર્વોચ્ચ અદાલતે એવો પણ સવાલ કર્યો છે કે, દરેક ગલી કે માર્ગને શ્વાનને ખાવાનું આપતા દિલદારો માટે ખાલી છોડી દેવા જોઈએ ખરા. આમ જીવદયાપ્રેમની મર્યાદાઓ રેખાંકિત કરવાની માગ અને મત પ્રબળ બની રહ્યા છે. મૂળ મુદ્દો જીવદયાનો છે, પણ તેનો અતિરેક જો આખી વાતને ગુજરાતી-મરાઠી સંઘર્ષ અને વૈમનસ્ય તરફ દોરી જતી હોય તો તેનાથી બચવું જોઈએ. 

વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાનના એક અહેવાલ મુજબ દુનિયામાં શ્વાન કરડવાને લીધે થતી બીમારી રેબીસથી થતાં મોતની વૈશ્વિક ટકાવારીમાંથી 36 ટકા મોત ભારતમાં થાય છે. આમ ભારતની સ્થિતિ ભારે ચિંતાજનક છે. ખાસ તો શ્વાન કરડવાના કેસમાં અનિવાર્ય રસીની ઉપલબ્ધિ પૂરતાં પ્રમાણમાં નથી. સાથોસાથ શેરી શ્વાનોના નિયમન પર નિયંત્રણો ભારે કડક છે. ન્યાયતંત્રે હવે જીવદયાની સાથોસાથ માનવદયાને પણ ધ્યાનમાં લઈને આ પડકારભરી સ્થિતિને કાબૂમાં લેવામાં સક્રિયતા બતાવવી જોઈએ.  

ખરેખર તો આરોગ્ય તંત્રે શ્વાન કરડવાના કેસમાં જરૂરી સારવારની વ્યવસ્થા પૂરતાં પ્રમાણમાં રાખવી જોઈએ તેની સાથોસાથ રખડતા શ્વાનની દેખભાળ માટે કાયમી વ્યવસ્થા ગોઠવવી જોઈએ, જેથી સામાન્ય લોકોની સલામતી જળવાયેલી રહે.